okat Havalimanı projesi 1976 yılına kadar süren bürokrasi mücadelesiyle başladı, dönemin Tokat Milletvekili Ali Şevki EREK’in yoğun talebi, dönemin bakanı Nahit MENTEŞE’nin Fee Der-Lines projesine dahili ile gündeme geldi, milletvekili seçimleri ve hükumet değişiklikleri ve akabinde 1980 darbesiyle rafa kalktı. 1987'de dönemin Tokat Valisi Recep YAZICIOĞLU'nun gayretleriyle 1700 metrelik tamamlanan pist inşaatı ile Tokat Havalimanı, tamamlanamayan, fiili, hukuki, mali sebeplerden dolayı bir işçi tarafından korunan bir duruma geldi. 1995 açılan Havalimanı 2001 krizinde tasarruf tedbirleri nedeniyle kapatıldı. 2006 yılında tekrar açıldı, ama sorunları hala çözülmedi... Tokat’a yeni ve modern havalimanı yapılması için çalışmaların yürütüldüğü bugünlerde 40 Yıllık Hayal; Tokat Havalimanının bilinmeyen trajikomik hikayesi sizlerle...
Geçmişten Günümüze Tokat Havalimanı
Tokat Havalimanının hikayesi 1976 yılında kadar süren bürokrasi mücadelesinin ardından başladı. Süleyman DEMİREL’in başbakanlığındaki 4. Demirel, 1. Milliyetçi Cephe (AP, MSP, CGP, MHP) Hükümeti (31 Mart 1975 - 21 Haziran 1977) vardır iktidarda. O dönem Tokat’tan Milletvekili olarak meclise giren Ali Şevki EREK, Gençlik ve Spor Bakanlığına getirilir. Hava ulaşımın yurt sathına yayılması için Fee Der-Lines (Kısa menzilli iç hatlar ve besleyici havayolu şebekesi) projesi gündeme gelince T.B.M.M. ‘deki Tokat kamuoyunun temsilcisi Ali Şevki EREK, dönemin Eski Ulaştırma Bakanı Nahit MENTEŞE’ye Tokat’a Havalimanı yapılması için yoğun talepte bulunur. Bakan MENTEŞE yoğun talep karşısında Tokat'a havalimanı yapılması için bir rapor hazırlatır ve raporun sonucu 2 Ağustos 1976 tarih ve 307 sayılı Gençlik ve Spor Bakanı Ali Şevki EREK’e iletir.
2 Ağustos 1976 tarih ve 307 sayılı yazıda hazırlanan rapora dair detaylardan özetle; “Ankara-Samsun-Çorum-Amasya-Tokat hattında haftada karşılıklı 10 seferi gerektiren 14000 kişilik havayolu yolcusu potansiyelinin bulunduğu, DLH ve DHMİ Genel Müdürlük uzmanlarından kurulu bir heyet tarafından mahalli meydan yeri seçiminde Tokat - Turhal yolu 30. km'de Ovayurt mevkiinde bir sahanın havalimanı inşaatına elverişli olduğu ve belli aşamalardan sonra Fee Der-Lines projesinin tatbikatı ile Tokat ilinin de hava ulaşım hizmetlerinden yararlanmasının mümkün olacağı tespit edildi.” İfadeleri yer alır.
Uygun raporuna rağmen 1977 milletvekili seçimleri ve hükumet değişiklikleri (Haziran 1977, Ocak 1978, Kasım 1979) ve akabinde 1980 darbesiyle Tokat Havaalanı projesi rafa kalktı.
Tokat ve Tokatlı, Tokat'a havalimanı projesinden asla vazgeçmedi, dönemin Tokat Valisi Recep YAZICIOĞLU'nun girişimi ve il genel meclisinden 31.07.1987 ve 23 sayı ile alınan bir kararla konu yeniden gündeme getirildi. Uygun görülen bugünkü arazi önce Türk Hava Kurumu'na 49 yıllığına tahsis edildi ve irtifak hakkı kondu.
Turgut ÖZAL başbakanlığındaki 46. hükumetin 1987-1988 dönemi programında yer alan ulusal ulaşım ağı projesine dahil edildi. ÖZAL hükumetinin 1988-1990 tarihlerindeki Ulaştırma Bakanları Ekrem PAKDEMİRLİ ve Cengiz TUNCER döneminde Ulaştırma Bakanlığı tahsisat takviyesi ve özel idarenin imkanlarıyla 1700 metrelik pist inşaatı tamamlandı. Pist inşaatından sonra Tokat Havalimanın eksiklerinin giderilmesi için sayısız yazışmalara konu oldu. “…alın sizin olsun…” mealindeki yazışmalardan bir sonuca ulaşılamadı. Ulaştırma Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Hava Kurumu meydanı tamamlamak ve açmak konusunda kendilerini geri çekerek Tokat Valiliğini yalnız bıraktı. Ve 1992 yılı başında tamamlanamayan, fiili, hukuki, mali sebeplerden dolayı işletmeye açılması söz konusu olmayan ve özel idareden görevlendirilen bir işçi tarafından korunan bir duruma geldi.
1991 yılında Tokat Milletvekili seçilen, Tansu ÇİLLER hükümeti döneminde 27 Kasım 1993’te önce Gümrüklerden, 20 Aralık 1994’te Türk Hava Yolları’nın bağlı olduğu Özelleştirmeden sorumlu devlet bakanlığına getirilen Ali Şevki EREK, THY’den Tokat Havalimanı için tam ve yetkili olarak detay bir ön rapor hazırlattı. Dönemin Devlet Bakanı Ali Şevki EREK, 6 Nisan 1995 tarihli B.02.0.004/24/00824 sayılı yazı ile hazırlanan ön raporu dönemin Ulaştırma Bakanı Mehmet KÖSTEPE’ne iletti ve Tokat Havalimanının ön raporda yer alan eksiklerinin giderilerek hizmete açılmasını istedi. Ulaştırma Bakanlığı, havalimanı için eksiklerin giderilmesi için çalışmalara başladı. 30 Mayıs 1995’te Ali Şevki EREK’in Ulaştırma Bakanı olmasıyla çalışmalar ivme kazandı. Deneme uçuşları, güvenlik, iniş, kalkış, itfaiye, teknik aksanı ve iletişim vb. eksiklikler giderildi, hukuki alt yapı nihai çözüme bağlandı.
ÇİLLER başbakanlığındaki 51. hükumetin Tokatlı Ulaştırma Bakanı, Ali Şevki EREK'in desteğiyle yapımı tamamlanan Tokat Havalimanına, 25 Ağustos 1995 günü TOKAT isimli RJ 100 tipi 100 kişilik Türk Hava Yolları uçağının inmesiyle havalimanı resmen ve fiilen trafiğe açıldı. Önceleri haftada bir sefer yapılan Tokat Havalimanına zaman zaman özel ve askeri uçaklarda indi.
1995 yılında ilk uçuş gerçekleştirilen ve 6 yıl hizmet veren havaalanı 2001 yılında dönemin koalisyon hükumetince tasarruf tedbirleri gerekçesiyle 31.01.2002 tarihine kadar kapatılan 7 havalimanından biri oldu. 5 yıla yakın bir süre kapalı kalan Tokat Havalimanı pist, teknik aksam ve hizmet binaları itibariyle önemli ölçüde bakımsızlığın etkisinde kaldığından; yeniden ulaşıma açılması için pist uzaması da dahil onarım ihtiyacı zaruri hale gelince Tokat milletvekilleri, yerel sivil toplum örgütlerinin önemli gayretiyle ve yapılan çalışmalarla Tokat Havalimanı pisti 1925 metreye çıkartılarak Atlas Jet'in uçuşu ile 03.12.2006tarihinde dönemin Ulaştırma bakanı Binali YILDIRIM tarafından tekrar hizmete açıldı.
Atlas jet uçaklarının müsait olmaması nedeniyle Aralık 2008’de duran uçuşlar, 07 Mayıs 2010 tarihinde Borajet uçaklarının 7 Mayıs 2010’da Tokat Havalimanına inmesiyle tekrar başladı.
Tokat Havalimanı'nın Özellikleri
Uluslararası Havacılık Teşkilatı'nın yaptığı sınıflandırmaya göre CAT III niteliklerine sahiptir. Toplam 50x85 metrelik 1 uçak kapasiteli apron bulunan hava limanında 2 adet VIP salonuna da sahip olan 180 m2'lik terminal bulunmaktadır. Tokat Havalimanında asfalt kaplamalı 1.925x30 metre boyutlarında PCN75 mukavemetli pist bulunmaktadır. Sabit aydınlatma sistemine sahip olan Havalimanı'nın 04/22 pist başlarında yaklaşma ışıkları mevcuttur. Ayrıca 15x30 metre ebatlarında her iki pist başında dönüş cebi bulunmaktadır. Yolcu Kapasitesi 80 bin olan havalimanı şehir merkezine 18 km uzaklıkta ve Kayseri ile birlikte şehir merkezine en yakın havalimanlarının başını çekmektedir.
Bulunduğu bölgenin çanak özelliği taşıması, sürekli sisli oluşu, uçak görüş mesafesinde zorlanması, özellikle kış aylarında uçakların inişinde sıkıntı yaşanması, pist nedeniyle sadece küçük uçakların iniş yapabilmesi gibi nedenlerle ara ara kısa bir süreliğine olsa da kapatılan Tokat Havalimanından günümüzde İstanbul'a her gün bir geliş ve bir gidiş seferi düzenleniyor.
Tokat ve Tokatlının Havalimanı hayali 40 yıldır, yapılan mevcut havalimanına rağmen devam ediyor. Yaşanan sıkıntıları aşmak için yeni ve modern bir havalimanı ihtiyacı olduğu muhakkak. Lakin siyasetçi ve bürokratlar için yıllardır verilen sözlere rağmen havalimanı yapılan bölgede şahıslara ait arazilerin olması, havalimanının genişlemesi için büyük rakamlara ihtiyaç duyulması ve yapılacak yatırımın ekonomik olmaması gibi nedenlerle yeni bir havalimanı yapılmaması için önemli bir gerekçe. Tokat ve Tokatlı yıllarca bu gerekçeleri aşmak için mücadele etti.
"Düzenli sefer olmayınca sizler hava yolunu tercih etmiyorsunuz. Vaz mı geçeceğiz? Elbette vazgeçmeyeceğiz. Arkadaşlarıma; Kazova’yı tarayın mutlaka güzel bir havaalanı Tokat’ın olacak, başka yolu yok. Hiçbir mazeret istemiyorum dedim. Şimdi çözümü bulduk. Kamulaştırmalar başlayacak, sizlerden destek istiyorum. Bu işin kısa sürede yapılması için bize yardımcı olmalısınız. Tokat’ı havalandıracak olan, Tokat’ın çok güzel bir hava limanına sahip olmasıdır. Bunu bir an önce yapabilmeniz için sizden destek istiyorum. İşimizi zorlaştırmayın, kolaylaştırın. İnşallah önümüzdeki senenin ortalarında Tokat Havaalanı’nın inşaatına başlayacağız” Tokat'ın havalimanı ihtiyacını 14.12.2012 tarihinde Tokat çevre yolu açılışına katılan dönemin Ulaştırma Bakanı günümüzün Başbakanı Binali YILDIRIM bu sözlerle birinci ağızdan dile getirmişti.
Tokatlı, hali hazırda Tokat merkezde hizmet veren havalimanının yeni yerine yapılmasını beklerken Ulaştırma Bakanı Binali YILDIRIM’ın 2016 yılında Yeni Şafak gazetesine yansıyan “Havayolu halkın yolu dedik. 2016 yılı içinde de 6 yeni havalimanı ile ilgili proje çalışmaları yapacağız. Bunlar, Artvin-Rize Havalimanı, Edirne- Kırklareli Havalimanı, Yozgat Havalimanı, Niğde Aksaray Havalimanı, Karaman Havalimanı ve Batı Antalya Havalimanı olacak“ açıklaması ile bir kez daha hayal kırıklığına uğradı ama pes etmedi.
Yeni Tokat Havalimanı projesi için kamuoyu desteği oluşturuldu. Sadece Tokat merkezli STK'lar değil İstanbul'da Tokatlıların en büyük STK'sı kısa adı TOKKON olan İstanbul Tokat Dernekleri Konfederasyonu da Binali YILDIRIM'ın 6 yeni havalimanı açıklaması üzerine bağlı olan Federasyon ve Dernek Başkanları ve üyeleri ile 26 Ocak 2016 Salı günü Ankara çıkarması yaptı. Parti grup toplantısı sonrası dönemin Başbakanı Ahmet DAVUTOĞLU ile bir araya gelen TOKKON heyeti, Tokat Havalimanı konusu gündeme alınması için Başbakan DAVUTOĞLU'na konunun hassasiyeti üzerinde sunum yaptı. Toplantıya katılan TOKKON üye Federasyonlarından kısa adı ESTOKDEF olan Esenyurt Tokat Dernekler Federasyonu Başkanı Salih YILMAZ; Başbakan Ahmet DAVUTOĞLU ile görüşmemizde kendilerine "Sayın Başbakanım, Tokatımızın çok sorunu var. Her şeyi anlatıp, hepsini isteyip, hiç bir şeyi alamamaktansa öncelikli sorunumuz yeni havalanımızın yapılmasını ısrarla istiyoruz ve bu toplantıda sizden tek talebimiz budur." dediklerini belirtti. Gerek Tokatlı siyasetçiler ve bürokratların gerekse STK, iş adamları ve medya baskısı sonuç verdi, 6 yeni havalimanı projesine Yeni Tokat Havalimanı da dahil edildi, kamulaştırma çalışmalarına başlandı.
Yeni ve modern Tokat Havalimanı, mevcut havalimanı yakınlarında bulunan Söngüt ve Çerçi köyleri çevresindeki yaklaşık 2 bin 200 dönüm arazi üzerine yapılması planlanırken yaklaşık bin 200 civarında hak sahibi ile kamulaştırma çalışmaları için görüşmelere başlandı bile.
Yeni ve modern Tokat Havalimanı projesinin Tokat ayağını; 25 Ağustos 1995 Cuma günü Tokat Havalimanın resmen ve fiilen trafiğe açılışı için TOKAT isimli RJ 100 tipi 100 kişilik Türk Hava Yolları uçağıyla Tokat’a inen ve o dönem Ali Şevki EREK’in basın danışmanlığını yürüten Yücel Besim ALADAĞ yürütüyor. 2015 Aralık ayında Tokat Havalimanı DHMİ Müdürlüğü görevine getirilen Yücel Besim ALADAĞ, Tokat Havalimanın 1995 yılında açılışına kadar yaşanılan süreci yakından takip eden ve en iyi bilenlerden biri olarak yeni proje için isabetli bir bürokrat.
Yeni ve modern Tokat Havalimanı projesi için görüştüğü T.B.M.M. Milli Savunma Komisyonu Başkanı ve Tokat Milletvekili Yusuf BEYAZIT; “Havalimanı için çalışmalar devam ediyor, Tokat Milletvekili olarak projenin hızlı bir şekilde ilerlemesi için konunun takipçisiyim.” dedi.
Ve Tanıklar
Tokat ve Tokatlının havalimanı hayali 1976 yılında o’nun talebi ile başladı, bir dönem siyasete ara vermek zorunda kalsa da bu hayalin takipçisi olmaktan vazgeçmedi. 19 yıl süren mücadelenin sonunda 1995‘de bu hayali gerçekleştirmek, Tokat Havalimanın açılışını yapmak Ulaştırma Bakanı olarak O’na düştü. Tokat Havalimanı hayali yüzünden gerek ulusal gerekse de yerel düzeyde birçok eleştiriye maruz kalan Tokat’ın unutulmaz siyasi yüzlerinden Eski Bakan Ali Şevki EREK’e Tokat Havalimanı ve yaşanılanları sorduğumuzda, Eski Bakan Havalimanın trajikomik hikâyesini doğruladı ve “Bir şeyler yapabildiysem; Allah indinde zayi olmasın, devlete, millete ve değerli Tokatlı hemşerilerimize helali hoş olsun.” Dedi.
50 yılı aşan geçmişiyle Niksar'ın köklü gazetelerinden Yeşil Niksar Gazetesi'nin sahibi ve köşe yazarı Cemalettin BİLGİN; “Tokat’ın gelişimi için yapılan ve uzun yıllar süren yapım sürecinde siyasilerin kısmi desteğiyle Tokat Havalimanının Tokat’a kazandırmasında siyasetçi olarak Eski Bakan Ali Şevki EREK’i, bürokrat olarak da Tokat Eski Valisi Recep YAZICIOĞLU’nun emeklerini Tokat halkı unutmamaktadır. Bu önemli projenin tam anlamıyla hizmete dönüşebilmesi için bugünkü siyasetçilerin Yeni havalimanı projesinin tamamlamaları halkımızın en büyük isteğidir. ” dedi.
Tokat ve Tokatlının 1976 yılında başlayan havalimanı hayali 19 yıl sonra 1995'de kısmende olsa gerçekleşti, ama havalimanı sorunları bitmedi. Yıllarca Tokat Havalimanı dahil o dönemde yapılan havalimanları için; “…Hazinenin parası toprağa gömülmüştür…”, “…Havaalanlarında inekler otluyor…”, “…Bu kadar havaalanına ne gerek var?…”, “…Bu havaalanları oy için yapılmıştır…” ve “…Bu paralar başka ihtiyaçlar için sarf edilmeliydi…” eleştirileri yerel ve ulusal basında yer aldı. Kapandığı dönemde üzerinde uçurtma şenlikleri düzenlendi, uçuşların tekrar başlaması için cami minaresi bile traşlandı. Yenisi yapılsın diye yıllarca tekrar tekrar Ankara'ya mekik dokundu, tutulmayan sözlere rağmen vazgeçilmedi.
Ve bugünlerde, aradan geçen 40 yılın sonunda Tokat'a yeni ve modern bir havalimanı için yıllarca verilen mücadelenin sonuçları alınmaya başladı
Hasan AÇIKEL Tokattan.net
KOLAJ | Tokattan.net KAYNAK | Tr.wikipedi.com | Tokathaber.com
Hiç yorum yok
Yorum Gönder