Ayten TURAN | Tokat'lının Sanatçı Kavramı

Bazen insanın algısı farklı çalışıyor, algının farklı çalışmasının da toplumun bakış acısıyla bağlantılı oluğunu düşünüyorum.

Gelişmiş memleketler de sanata ve sanatçıya bakış açısı daha farklıyken, bazı memleketlerde de bizim memleketimiz olan Tokat içinde geçerli, sanatın sadece sesle alakalı olduğu konusunda cebelleşiyorlar.

Tokat’lı birine sanattan bahset dediğiniz zaman, türküler söyleyen, sesi güzel olan, acımasızca olacak ama görüntüsü sesiyle bütünleşip, güzellik noktasında olan herkese "sanatçı" derler.

Aman sakın yanlış anlamayın, elbette ki ses sanatçılarımız, türküleri icra eden sanatçılarımız, bizler için çok değerli. Lakin sanat dendiği zaman, sadece sesini icra eden değil, sanatı bir bütün olarak kendinde taşıyan insanlar bana göre sanatçı.

Sanat nedir ona bir bakalım.

Sanat, insanın kendini ifade etme yollarından biridir.

Sanat, biçim yaratır. Biçim verme endişesi bütün sanatlarda ortaktır.

Fark, biçim verilen malzemededir. Örneğin; heykel çamurun veya taşın, biçim verilmiş şeklidir.
Edebiyatta sözlere biçim verir. Ses sanatı da sesin kulağa giden yansımasıdır.

Yani anlayacağınız sanat sadece sahneye çıkıp türküler icra etmek değildir. Ressam da, tiyatro ve sinema oyuncusu da Heykeltıraş da, yazar da, sanatı icra etmek için yaratılmış özel insanlardır.

Türküleri hakkıyla icra edenlerde bana göre çok özeldir.

Özellikle kendi söylediği türkünün sözlerini yazan derleyen insanlar, sanatın da daha üstündedir.

Tokat'ta maalesef ki, türkülerin sözlerini yazan, derleyen ve sazıyla sözüyle icra eden çok az insan var.

Üzülerek söylüyorum ki Tokat'ta bu insanların farkında olmayan bir kitle var.

Umuyorum ki yöremizin sanatçıları kendilerini geliştirir ve söyledikleri türkülerin sözlerini de kendileri yazar.

Ve yine umuyorum ki ses sanatçılarımız okuma alışkanlıklarını geliştirip, araştıran, okuyan ve üreten sanatçı sınıfına girer.

Sanatçı, sadece kendi sanatından sorumlu değildir, sanatçı bir örnektir; duruşuyla, hayata bakışıyla ve sosyal yanlarıyla. Sanatçı, halka örnek teşkil eden nevi şahsına münhasır kişiliktir.

Maalesef ki memleketimizde ses sanatçılarımızın birçoğu istisnaları buraya katmıyorum, aynı türküleri aynı duruş ve aynı bakış açısıyla iş gibi yorumluyorlar.

Dikkat ederseniz sanatlarını yapıyorlar demiyorum, sanatı bir iş gibi gördükleri için işlerini yapıyorlar diyorum. Çünkü sanat bana göre gönülden gelen bir duygu, yetenek ise insanı, diğer insanlardan özel kılan bir olgudur.

Memleketimiz, sanata ve sanatçıya artık gereken değeri vermeli. Sanata ve sanatçıya özellikle bunun altını çiziyorum emek harcayan herkese saygım sonsuz ama sanatı bir basamak gibi görüp sanatın ağırlığını bilmeyen taşımayan insanları da ayırt etmek gerektiğine inanıyorum.

Eğer insanın biraz yeteneği varsa, o insan kendini geliştirerek çok iyi bir noktaya kendini getirebilir ama isterse ya da bizim bazı sanatçıyım diyen insanlarımız gibi oldukları yerde ezberden türküler söylemeye devam eder.

Hemşerilerimizde, bu insanları pofpoflar, onların gelişmesine yardım etmek yerine gereksiz övgüyle bu insanların egolarını tatmin ederler.

Sözüm meclisten dışarı diyorum ama yazımı üstüne almak isteyen lütfen alsın ve kendini geliştirip memleketimizi başka yerlerde de temsil etsin.

Yöresellikten çıkıp bizlerin gurur kaynağı olsun.

Türkülerini hakkıyla söyleyen, yazan, derleyen sanatçılarımıza selam olsun.

Ayten TURAN Yazar

Tokattan.net aytendoganturan@gmail.com

Yazarın Diğer Yazıları