İbrahim BEYAZIT | Kenevir, Tokat’a Umut Olur Mu?

Tarih boyunca insanoğlu bitkilerin özelliklerinden yararlanarak  yeme, içme barınma, giyinme ve savunma alanlarındaki ihtiyaçlarını gidermiştir. Teknoloji geliştikçe bitkiler; sanayi, tıp, kozmetik gibi alanlarda kullanımları yaygınlaşmış ve  ülke ekonomisine can suyu olmuştur.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip ERDOĞAN'ın önümüzdeki yıllarda 20 ilde kenevirin üretiminin devlet kontrolüyle yaygınlaştırılacağı ve  tekstilden savunmaya birçok alanda kullanılan kenevirin ekonomi için önemine değinerek, izlenecek tarım politikalarıyla yörelerde ekonomiye katkısı olan kenevirin ekim alanını genişletileceğini anlattı. Uygulanacak olan Proje kapsamında keten, kenevir ve ısırgan bitkilerinden mekanizasyon destekli olarak düşük maliyetli ve kabul edilebilir kalitede doğal liflerin elde edilmesi durumunda, bunların ayrılması ve işlenmesi aşamaları için makineler geliştirilecek. Uygun yetiştirme tekniği ve mekanizasyonun geliştirilmesiyle maliyetlerin azaltılması, dekara verimin artırılması suretiyle bu bitkilerin ekim alanlarının yaygınlaştırılması sağlanacak. Amasya, Antalya, Burdur, Çorum, İzmir, Kastamonu, Kayseri, Kütahya, Malatya, Ordu, Rize, Samsun, Sinop, Uşak, Yozgat , Zonguldak,  Sivas ve Tokat başta  olmak üzere 20 ilde bakanlığın izniyle kenevir üretilmesi kararlaştırıldı.

Kenevir üretimi Tokat için neyi ifade ediyor?
Tokat ikliminin geçiş özelliğine sahip olması, yağmurun ve nemli toprakların varlığı yılda birden fazla mahsul alınmasını sağlamıştır. Sebze ve meyve üretiminde Karadeniz Bölgesi’nde verimli tarım alanlarına sahiptir. Tokat’ta hayvancılık bitkisel üretimden hemen sonra gelir. Bölge zengin denilebilecek kadar hayvan varlığına sahip olup, süt hayvancılığını geliştirmek amacı ile her türlü ıslah çalışmaları yapılmaktadır. %35’i ekili ve dikili alanlar ve % 14’ü çayır ve meralardan oluşan Tokat toprakları, kullanıma müsait olan arazi varlığıyla kenevir üretiminin başlamasıyla il dışına göçe engel olacak ve yerli sanayinin Tokat’ta gelişmesine katkı sağlayacaktır. Özellikle Niksar, Erba, Zile gibi büyük ovaların varlığı, Yeşilırmak ve Kelkit Çayı gibi önemli  akarsu kaynaklarının varlığı tarımsal faaliyetlerin yapılmasını kolaylaştırmaktadır. Kuzeyinde Samsun, Kuzeydoğusunda Ordu, Güney ve Güney Doğusunda Sivas, Güneybatısında Yozgat, Batısında Amasya, topraklarıyla çevrili olan aynı zamanda karayolu geçiş güzergahlarına da sahip olması Tokat’ın nakliye ve ticaret merkezi olmasına imkan verecektir.

Tokat’ta 1574 yılında kenevir üretilmeye başladı. 1980’li yıllara kadar kenevir üretimi Tokat’ta devam etti. Lakin 1980'li yıllarda yasaklanan kenevirden urgancılar, halat urgan ve  yular yapıyordu. Urgancıların o dönemde yaptıkları eserleri günümüze taşımak ve halka anlatmak adına tokat Şehir Müzesi’nde oluşturulan alanda yularlar, urganlar, halatlar sergileniyor. Tokat’taki yıllık ortalama 20 bin 484 kilo kenevir üretimi yapıldığı tarihi kayıtlarda yer alıyor. Kenevir bitkisinin yeniden üretilmeye başlayacak olması  ekonomiye katkı sağlayacaktır.

Kenevirin özellikle   otomobil sektöründe doğal fiber parçalar, ağaç işleme sanayisi, kenevir talaşından doğal inşaat malzemeleri, ahşap malzeme, kumaş ve kanvas ürünler, gemi halatı, izolasyon malzemeleri, kozmetik ürünler, biyodizel, biyokütle yoluyla enerji üretimi, kenevir yağı, gıda ve yem, kağıt sanayisi, banknot ve sigara kağıdı, çay poşeti gibi çok geniş alanda kullanılıyor. Sağlık alanında kenevir yağının kanser tedavisinde ve kenevirin çinko, magnezyum, demir madenleri bakımından zengin olması kan basıncını dengelediği bilinmektedir. Özellikle kenevir oksijen deposudur, dört ayda kısa sürede yetişen kenevir, bir dönümü dört dönüm ağacın verdiği oksijeni rahatlıkla karşılamaktadır.

Ekonomik değeri ve yetişme kolaylığıyla kenevir önümüzdeki yıllarda bölgesel kalkınma planları içinde ekonomiye can suyu olacağa benziyor. Tokat'lının heyecan ve umutla beklediği kenevir üretiminin yasallaşıp  kırsal alanda ekimine başlandığı zaman göçlerin engellenmesi ve istihdamın artması sağlanırken  Kamu-özel sektör ortaklığıyla açılacak olan işletmeler milli ekonominin taşlarını oluşturacaktır.

 İbrahim BEYAZIT Yazar

    Tokattan.net       ibrahimbeyazit60@gmail.com

Yazarın Diğer Yazıları

Bir Gönül Ozanı Kıvırcık Ali  | 14.01.2019
Sessiz Tarih: Bekir Sami KUNDUH  | 30.10.2018
Bir Kahramanlık Destanı: Köroğlu | 23.09.2018
Tokat'lının Gülmeyen Yüzü  | 27.05.2018
Tarihe Yön Verenlerden Ahmet GÜRKAN  | 16.02.2018
Seyyah Gözüyle Tokat  | 17.12.2017
5 Aralık Dünya Kadın Hakları Günü | 04.12.2017
Ahmet Taner KIŞLALI'nın Ardından  | 20.11.2017
Kıyamet-i Suğra  | 23.10.2017
Zile'li İba Pehlivan  | 07.08.2017
Hasreti İle Yandığım Memleket | 20.05.2017
Tokat'lı Eski Kabadayı Şık Manol  | 24.04.2017
Tokat'lı Genç Mucit Muammer KALENDER  | 25.03.2017
Tokat'lı Şeyhülislam Mehmet Tahir Efendi  | 07.03.2017
Genç Osman Destanı  | 13.02.2017
Kaybolan Mahalle Kültürümüz | 18.01.2017
Tokat Kültüründe Yazmacılık  | 19.12.2016