ğitime ve hayatımıza kattığı değerlerle 2021 yılında aramızdan ayrılan, Samsun Başçiftlikliler Derneği Eski Başkanı, 43 yıllık eğitimci, değerli büyüğümüz Rahmetli Metin KILIÇ’ı rahmet ve özlemle bir kez daha anıyoruz. Metin KILIÇ’la 2013 yılında Basciftlik.net sitesi için Başçiftlik tarihine yolculuk yaptığımız "Dünden bugüne Başçiftlik" söyleşini tekrar yayınlıyoruz. 1960 ile 1970 yılları arasını konuştuğumuz söyleşinin 1. bölümü sizlerle...
2 Eylül 2013 tarihinde Basciftlik.net sitesine yayınlanan "Dünden bugüne Başçiftlik" söyleşinin ilk bölümü sizlerle...
Hasan AÇIKEL : Metin Bey ilk olarak sizi tanıyalım...
Hasan AÇIKEL : Başçiftlik’te 1960’larda çocuk olmak, o günlerden bahsetsek biraz.
Metin KILIÇ : Nüfus cüzdanımda yazdığına göre 1955 yılında doğmuşum. Anama ben ne zaman doğdum diye sorduğumda “Ne biliyim oğlum ben dokuz çocuk doğurdum” diyor. Babam Aşağı mahalleden Mençükgillerden Memet efendinin oğlu Terzi Ahmet, Annem külekçiler den (Goca Hasan’ın kızı Halise).
Çocukluğumun tamamı Başçiftlik’te geçti. İbil oynadım, öküz güttüm, cücül topladım. Akranlarım gibi kendi oyuncaklarımın tamamını kendim yaptım. Ancak Başçiftlik’te çocuk olmak aileye yardımcı olmaktır. Çünkü ailenin ufak tefek işleri hep çocuklar tarafından görülür. Bizde gücümüz yettiği kadar el attık.
İlkokul, ortaokul Başçiftlik’te. Ardından Perşembe öğretmen okulu, Ankara İktisadi Ticari İlimler Akademisi ve Gazi Eğitim Fakültesi Eğitim Yönetimi ve Denetimi bölümü, Eskişehir Açık Öğretim Fakültesi, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü de Yüksek Lisans falan derken (çift dikiş attığım yılları saymazsak) tam 20 yılım öğrencilikle geçti. Ağrı, Amasya, Sivas, Çorum ve Suudi Arabistan olmak üzere eğitimin her kademesinde öğretmen, müdür, Halk Eğitim Müdürü, müfettişlik gibi görevlerde bulundum. Dile kolay tam 36 yıl…
Hac görevimi yaptım, Allah herkese nasip etsin. Eşim Taşovalı. iki oğlum var, biri öğretmen diğeri tıbbi mümessil. Şu anda emekliyim. Samsun Atakum da oturuyorum. Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesine bağlı bir kurumda koordinatör müdürlük ve Samsun Başçiftlikliler Derneği başkanlığını yürütüyorum…
Hasan AÇIKEL : Başçiftlik’te 1960’larda çocuk olmak, o günlerden bahsetsek biraz.
Metin KILIÇ : Çocukluk yıllarımın Başçiftlik'i unutamam… Okuduğum İlkokulun arkasında mezarlığın karşısında duran saltaşı. Çevresi boş ve yeşillik bir alandı, kenarından geçen Güllük deresinin suyu da çevreye ayrı bir güzellik verirdi. Güz mevsiminde burada mahalle kadınlarının yıkadığı zahireler, yünler serilen çullarda kurumayı beklerken yaşlı kadınlar yada çocukluklar da ellerinde çubuklarla sergiye konan kuşları kovalarlardı. Hal binası ve çevresi uzun yıllar köy çocuklarının en eğlenceli oyun mekanlarından biri olmuştur. O devasa duvarların üzerinde gezdiğinizi taş odalarında saklambaç oynadığımızı hiçbir zaman unutamam…
Metin KILIÇ : Aynen öyle. Daha sonra burası ağaçlandırıldı, zaman içinde de değişik çalışmalar yapıldı. O yıllarda biz çocukların her mahallede ayrı oyun alanları vardı. Mahallecilik duygusu hakimdi. Şimdiki gibi elektrik, su yoktu, TV yoktu ama daha özgür, daha mutluyduk…
Metin KILIÇ : Muhtariyetten beldeliğe geçiş Başçiftlik’te çok coşkulu yaşandı. Belde olma kararı çıktıktan sonra İhsan ŞEN ve (lakabıyla) Kara Osman’ın oğlu Osman KAYA iki aday olarak yarışa girdiler. Keşke TV veya diğer kayıt araçları o dönemde de böyle yaygın olsaydı da görebilseydik. Yoğun bir propaganda döneminden sonra ezici çoğunlukla (Kargacı) İhsan ŞEN başkan oldu. Büyük coşku ile kutlandı babam rahmetli de encümen idi, bu vesileyle bizim coşkumuz daha fazlaydı. Malum o yıllarda Demokrat Parti ve Halk Partisi çekişmesi had safhadaydı kahvelerin bile ayrı olduğu söylenir. İhsan ŞEN sadece kendisine oy verenlerin değil Başçiftlik’in başkanı olarak herkesi kucakladı ve ayırımı giderdi. Onun karizmatik bir liderliği vardı…
Hasan AÇIKEL : 1968 de, dönemin Cumhuriyet gazetesinde ihsan ŞEN için partilerin ortak adayı diye ifade ediliyor.
Metin KILIÇ : Hayır. Bağımsız belediye başkanı adayıydı, diye hatırlıyorum. Rakipsiz de değildi. Osman KAYA ile seçime girdiler şeklinde hatırlıyorum. Yanılıyor da olabilirim. İhsan ŞEN’i belediye başkanlığı için Başçiftlik’e davet eden ekibin içinde babamım olduğunu biliyorum. Osman KAYA, Başçiftlik’in eski muhtarlarından biridir, sanıyorum. Zeker amcadan sonra muhtarlık yapmış. Acaba ikinci seçim midir? onu da tam olarak bilmiyorum. Biz o zamanlar siyasi düşünecek yaşta değildik. Yalnız ikisi arasında bir çekişmenin olduğu ve başkanlığı İhsan ŞEN’in aldığı kesin. İlk seçimde ihsan bey tek aday olup ikinci seçimde de yarışmış olabilirler. Benim anımsadıklarım bunlar…
* Site notu: 1968 seçimlerinde Adalet Partisi Adayı Osman KAYA ile Bağımsız aday İhsan ŞEN arasında geçmiş olup, 1973 seçimlerine İhsan ŞEN tek aday olarak seçime girmiştir.
Hasan AÇIKEL : Başçiftlik'te İhsan ŞEN'li yıllar, aklınıza gelenler.
Metin KILIÇ : Başçiftlik’in bugünkü şehir kimliğini sağlayan, bizi köylükten çıkartıp önce belde daha sonrada şehir yapan, kültürel miras İhsan ŞEN’le başlayan dokunun günümüze yansıyan ürünüdür, diye düşünüyorum. O’nun, o yıllarda yaptığı yenileşme hareketini günümüzde gerçekleştirecek bir lider tanımıyorum, desem daha yerinde olur. O liderliği ile kılık kıyafetten alında, mimari, yapı çevre, şehirleşme ve aklınıza gelen pek çok alanda ufkumuzu açmış, bizi İskersür'ün önde gelen bir ilçesi yapmıştır. Başçiftlikli ona çok şey borçludur diye düşünüyorum.
Hasan AÇIKEL : Yıl 1969, Başçiftlik, Karacaören ve Hatipli halkı toplanıp “Yol isteriz.” diye protesto için yürüyor, devamını sizden dinleyelim.
Metin KILIÇ : Genç ve dinamik belediye başkanını İhsan ŞEN’in yol, su ve okul konusunda yetkili mercileri hiç durmadan rahatsız etmesi ve üst makamlara verdiği dilekçeler, il ve ilçe yetkililerinin dikkatini Başçiftlik üzerine çekmeye yetmişti. Ama devlet, Başçiftlik konusunda bir türlü harekete geçmiyor yeterli yardım ve destek bir türlü gelmiyordu.
Kamuoyunun ve yetkililerin dikkatini Başçiftlik üzerine çekmek için ses getirici bir olay bir eylem gerekiyordu. Bu konuda belediyede hiç durmadan toplantılar yapılıyor akıl önderlerinin fikirleri alınıyor çare aranıyordu. Ortaokul İngilizce öğretmeni (Manisalı) Abdulkadir ÇAĞLAYAN’ın babasının önerisiyle ilçe ve ilde bir yürüyüş düzenlenmesi, bu yürüyüşe Başçiftlik halkından en az 50-100 kişinin katılması fikri uygun görüldü. Pankartlar hazırlanarak köyden kamyonlara doldurulan insanlar Niksar’a taşındı. Kireç köprüde onlarca kişinin katılımıyla saat 9.00 da başlayan devletin ilgisizliğini protesto yürüyüşü, ana yollardan geçerek hükümet meydanında son buldu. Ellerde yol isteyen okul isteyen devletten ilgi bekleyen pankartlar taşınıyor. Fakat hiçbir siyasi slogan atılmıyordu. Kalabalık hükümetin önüne gelince Atatürk heykeline bir çelenk konuldu. Çevrede toplanan meraklı kalabalığa İhsan ŞEN bir konuşma yaptı. Bu konuşmasında özetle; Başçiftlik’in sorunları anlatıldı, isteklerini içeren bir dilekçe kaymakamlığa verildi. Yürüyüş çok etkili olmuş, Niksar da yer yerinden oynamıştı.
Hasan AÇIKEL : Dönemin Cumhuriyet gazetesinde yer alan haberde Tokat’a kadar yüründüğü ve tutuklamaların olduğu yazıyordu.
Metin KILIÇ : Doğrudur, önderler Tokat’a gidilmesini aynı yürüyüşün burada da yapılmasını önerdiler. Kamyonlara doldurulan insanlar bu sefer Tokat yollarındaydı. Tokat'taki protesto yürüyüşü saat 14:00 gibi stadyumun önünden başladı. Ayağında çamurlu kara lastikleri, başlarında şapkaları, ellerinde pankartları, yırtık pırtık elbiseleriyle sırtlarında ekmek centeleri her halinden yoksulluk ve köylülükleriyle belli olan bu insanlar Tokatlıların hiç alışık olmadığı bir şekilde caddeleri doldurmuş, bir sel gibi akıyor. Ellerinde taşıdıkları pankartlarla yol, su ve okul isteklerini diye getiriyor. İnsanca yaşama isteklerini yetkililere Tokat halkına duyurmaya çalışıyorlardı.
Tokat bu yürüyüşe hazırlıksız yakalandı, Hükumet erkanı devletin resmi kolluk kuvvetleri polis ve jandarma teşkilatı haberdar edildi ama insanlar kararını vermişti bir kere. Artık bu yürüyüşü durdurmaya hiç kimsenin gücü yetmezdi. Sessizce Yürüyen Başçiftliklilerin etrafı meraklı insanlarca sarılmış Tokat halkı yürüyüşe destek vermişti, yol boyunca pencerelere dökülen tokatlılar yürüyüşçüleri alkışlıyor “yaşa varol” sesleri yükseliyordu. Yürüyüşçüler Hükumet meydanına geldiklerinde etrafı onlarca polis ve yüzlerce asker tarafından sarılmıştı. Şevket çavuş ve Terzi Ahmet toplanan halka bir konuşma yaparak yetkililere seslerini duyurmak istediler ama jandarma buna müsaade etmedi. Bütün yürüyüşçüler apar topar toplanarak gözaltına alındı. Meraklı halk da meydandan uzaklaştırıldı.
O yıllarda hiç alışık olunmayan bu yürüyüş ülke çapında ilgi gördü ve resmi gündemin tam ortasına bir bomba gibi düştü. Yerel ve ulusal basın olaya olağanüstü ilgi göstermişti. Vali bir açıklama yaparak köylülerin isteklerin dikkate alınacağını Başçiftlik-Niksar yolunun acilen yapılacağının sözünü hemen o gün orada verdi.
Yürüyüşe katılanların tamamı değil ama organize komitesinde bulunanlar kanunsuz nümayiş gerekçesiyle gözaltına alınarak tutuklandılar. O gün tutuklananların ve bir hafta hapis yatanların biriside babam Ahmet KILIÇ idi.
"Dünden Bugüne Başçiftlik" 2. Bölümde;
* 1966'daki Başçiftlik Ortaokulunun açılış hikâyesi
* 1970'de başlayan Başçiftlik halıcılık serüveni
* 1970'de Yaylaların ayrılması
* 1977 yerel seçimlerinde Belediye Başkanlığına Cemal BAYRAM’ın seçilmesi
* 1970 ve 1980 darbelerinde Başçiftlik
* 1984 ilki yapılan 1989 da biten Halı festivalleri...
Hasan AÇIKEL Tokattan.net
Tokattan.net
Basciftlik.net
Hiç yorum yok
Yorum Gönder